3 Şubat 2006 Cuma

Boş sözler

el-lagv (Boş sözler)
اللَّغْوِ
Bu kelimenin Kuran'da bir anlamı daha var: rastgele yemin.
Burada "boş sözler" anlamı ile kullanıldığı ayetlere bakalım.

Mu'minûn suresinde felâha ulaşanların özellikleri sayılmış. Boş sözlerden yüz çevirmek, imtihanı başaranların namazdan sonra ikinci özelliği imiş:
vellezîne hum 'anil-lagvi mu'ridûn
23:3 Onlar boş sözlerden yüz çevirirler

Kendilerine kitap verilenlerin özellikleri arasında da sayılır:
veizâ semi'ul-lagve a'radû 'anhu ...
28:55 Onlar boş söz işitince yüz çevirirler

... ve Furkan ahlakı ile süslenmiş Rahman kullarının:
... veizâ merrû bil-lagvi merrû kirâmâ
25:72 Onlar ... boş sözlerle karşılaşınca kerem ile geçip giderler

Sözleri sınıflandıralım ve davranışımızı belirleyelim:

1) Kötü sözler: Maddi ya da manevi manada zarar üreten sözler. Küfür sözler, gıybet, yalan, koğuculuk, iftira, vb. Bir Müslümanın bu sözlere tavrı saldırgan kafire tavrı gibi olmalı. Eliyle ya da diliyle düzeltmek, en azından kalbiyle tepki.

2) Boş sözler: Ne bir zarar ne de bir fayda üreten sözler. Oyun, eğlence, şaka, vb. Buna tavrı da inançsız ama kimseye zararı dokunmayan kişiye tavrı gibi olmalı. Bu sözlerden uzak durmaya çalışacak.

3) Güzel sözler: Maddi ya da manevi anlamda fayda üreten sözler. Zikir, ilim, selam, vb. Bütün sözlerimizin bu yüksek sınıfa girmesi amacımız olmalı. Hatta denir ki: "Söz bilirsen söyle sözünden ibret alınlar, söz bilmezsen sükût et, seni bir insan sansınlar!" Bazan susmak konuşmaktan hayırlı oluyor.

Öte yandan, bu yaşadığımız bir gurbet hayatı değil mi? Özlenen yurt ise boş sözün olmadığı Selam diyarı, Adn cennetleri (19:62). Boş sözlerin ve yalanın varlığı da, hoş sadaları ve sürekli olarak doğruyu işitebilme arayışını sağlıyor. Korunacak huzurlu bir sığınak aslında istenen.

lâ yesma'ûne fîhâ lagven velâ te-sîmâ
56:25 Orada boş söz ve günah işitmezler

lâ yesma'ûne fîhâ lagven velâ kizzâbâ
78:35 Orada boş söz ve yalan işitmezler

lâ tesma'u fîhâ lâgiye
88:11 Orada boş söz işitmezler

Dünyada işitilen her hoş ses ve doğru söz ise bu özlemi ve arayışı daha da artırabildiği için önemli. O yüzden ne zaman bir güzel ses, bir doğru söz duysak mutlu oluyoruz. Ezanın güzelliği de, dünyadaki özgürlüğe çağırmasından değil mi? Keşke her zaman işitsek diyoruz ve kanatlanıp nihai özgürlüğe, Sıla'ya uçabilmeyi diliyoruz.